Šofár (bukkehorn) av kudu i jemenittisk stil.
Roš haššaná er jødisk nyår etter den sivile rabbanittiske kalenderen og blir feira på første og andre dagen av månaden tišré — ved nymåne i september eller først i oktober.
Rosh hashana, ros asaná (sp.-p. sefardisk), rosaná (sp.-p. sefardisk), roche hachana (fransk), rosheshone (jiddisch),
Ein generell skikk er at ein et søt mat på roš haššaná — dette symboliserer eit ønske om eit godt og søtt år.
Eple med honning: Dei fleste sefaradím og alle aškenazím et eple med honning (Syria: sukker) på roš haššaná. Til dette seier ein «Jehí raṣón ...»
«Rimmón» (granateple) er populær mat på róš haššaná — særleg andre kvelden. (Foto: Olve Utne) |
Dei fleste sefardiske jødar (men ikkje spansk-portugisiske frå NV-Europa og Amerika) seier òg Jehí raṣón... over dadlar, granateple, graskar, purre, raudbeter og fiskehovud/smalahovud.
Brød: Mange grupper brukar runde brød (gjerne spiralforma) for roš haššaná. Brøda er òg gjerne søte, f.eks. med rosiner og/eller honning. Hammoṣí: Spansk-portugisiske sefaradím har salt på brødet etter hammoṣí (velsigninga av brødet først i måltidet) på rosasaná på same vis som elles i året. Marokkanske sefaradím brukar sukker i staden for salt på roš haššaná. Ottomanske sefaradím (Hellas, Tyrkia, Syria (delvis) og Iraq) brukar både sukker og salt. Aškenaziske jødar og enkelte sefaradím dyppar brødet i honning (evt. både sukker og honning).
Hovudrett: Sefaradím frå Marokko: Søt couscous, lam med svisker og løk. Sefaradím frå Hellas: Ofte moussaka på første dag av roš haššaná. Sefaradím frå Rhodos: «Black Eye»-bønner (rubiya el. fijones). Sefaradím frå Iraq: sursøt lammegryte med tomat og raudbeter.
Frå Project Genesis
Roš haššaná i eit sefardisk perspektiv. Frå The SephardiConnection.
Om blåsinga i šofáren (bukkehornet) på roš haššaná.
Karaittane held på at denne dagen ikkje er den første dagen i det jødiske året, men berre den første dagen i den 7. månaden...
Skrivarstuå
©2002
Olve Utne
Oppdatert (updated)
26. september 2005 -
22. elúl 5765